تحلیل آماره‌های شاخص‌های ثبتی، بخش آموزش عالی

میزان پذیرفته‌شدگان، دانشجویان در حال تحصیل و فارغ‌التحصیلان نظام آموزش عالی کشور (دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی و دانشگاه آزاد اسلامی)طی سال‌های 85-1375 علی‌رغم نوساناتی که داشته، افزایش یافته است. در این میان میزان‌های یاد شده در دانشگاه آزاد اسلامی بیشتر از دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی بوده که این بدان معنا است که طی این سال‌ها رشد و توسعه کمی از نظر میزان پذیرفته‌شدگان، دانشجویان در حال تحصیل و فارغ‌التحصیلان در دانشگاه آزاد اسلامی بیشتر از دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی بوده است.

-میزان کارکنان آموزشی هیأت علمی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی و در دانشگاه آزاد اسلامی طی این سال‌ها افزایش قابل توجهی داشته که از آن می‌توان به عنوان یکی از مؤلفه‌های رشد کیفی نظام آموزش عالی کشور یاد کرده البته میانه این میزان طی این دوره در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی بیشتر از دانشگاه آزاد اسلامی بوده است.

- نکته دیگر اینکه در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی و دانشگاه آزاد اسلامی میزان پذیرفته‌شدگان مرد از زن در اکثر سال‌ها کم‌تر بوده است. لیکن در بین دانشجویان در حال تحصیل و فارغ‌التحصیلان میزان مردان از زنان بیشتر شده است. که این تعارض ناشی از این مسئله است که مردان به خاطر مسئله خدمت سربازی و حمایت‌های کم‌تر خانواده مجبورند در رشته‌هایی که پذیرفته می‌شوند مشغول به تحصیل شوند ولی زنان در این مورد قدرت انتخاب و فرصت بیشتری دارند.

با توجه به جمیع نکات ذکر شده می‌توان گفت که نظام آموزش عالی کشور طی سال‌های 85-1375 از نظر کمی و تا حدودی کیفی رشد قابل ملاحظه و تحسین برانگیزی داشته، لیکن عواملی چون عدم اختیار تام برای تحصیل داوطلبان در رشته‌های مورد علاقه، وجود نظام نمره محور و تأکید بر حفظیات تا یادگیری و کمبود امکانات و تجهیزات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری جهت تجربه و یادگیری در کنار مشکلات اقتصادی اساتید و دانشجویان بویژه در دانشگاه آزاد بخصوص برای مردان و سایر عوامل مداخله‌گر فرهنگی همچون پایین بودن روحیه مطالعه و تحقیق که خود ناشی از ضعف نظام آموزش و پرورش است سبب شده نظام آموزش عالی کشور از نظر کیفی با استانداردهای مطلوب هنوز فاصله زیادی داشته باشد.

در نگاهی کلی و با توجه به نامتقارن بودن داده‌های مربوط به شاخص‌های دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی، دانشگاه آزاد اسلامی و دوره‌ی تربیت معلم و نوساناتی که در روند آن‌ها طی سال‌های مورد بررسی وجود داشته، می‌توان گفت مدیریت فرآیند شاخص‌های مذکور در دوره مورد بررسی دارای برنامه مدون و از پیش تعیین شده‌ای مبتنی بر زمان، جمعیت و سرزمین نبوده است.